Grań Kościelców

Grań Kościelców nazywana jest w środowisku taternickim Granią Praojców. Wiedzie nią najpopularniejsza droga graniowa polskich Tatr Wysokich.

Informacje

Grań Kościelców jest boczną granią odchodzącą w kierunku północnym od Wschodniej Grani Świnicy. Zwornikiem dla Grani Kościelców jest Zawratowa Turnia. 

Grań oferuje wspinaczkę w litej skale o umiarkowanych trudnościach technicznych. Wyceniona jest na III jednak przeważają II trudności. Miejscami eksponowana, widokowo wspaniała. Jest bardzo dobrze ubezpieczona. Po drodze napotkamy wiele stałych punktów asekuracyjnych oraz dwa stanowiska zjazdowe. Z grani można łatwo się wycofać schodząc kopczykowaną ścieżką z Zadniego Kościelca oraz Kościelcowej Przełęczy. Czas przejścia grani z asekuracją oscyluje w okolicach dwóch godzin, natomiast sprawny solista poradzi sobie w trzydzieści minut. Reasumując, łatwe podejście, uroda grani, bardzo dobra asekuracja oraz możliwość łatwego wycofu, wszystko to przekłada się na dużą chodliwość Grani Kościelców. 

Ze względu na olbrzymią popularność grań jest zazwyczaj zatłoczona. Murowane atrakcje w postaci zatorów. Po drodze kursy taternickie, ludziska kończący „Setkę” granią na wierzchołku Kościelca i próbujący swoich sił turyści. Proponuję atakować raczej późnym popołudniem niż wczesnym rankiem.

Jak już wspomniano zwornikiem dla Grani Kościelców jest Zawratowa Turnia, jednak obecnie prawie nikt nie rozpoczyna, ani nie kończy tam grani. To samo dotyczy Małego Kościelca, którego zarastająca kosówką grań odwiedzana jest sporadycznie. Przyjęło się, że drogę zaczynamy na Mylnej Przełęczy, a kończymy na wierzchołku Kościelca. W odwrotnym kierunku też nikt raczej nie chodzi, chociaż zdarzają się wyjątki.

Historia

W sierpniu 1905 roku grań na odcinku od Kościelca do Mylnej Przełęczy jako pierwsi pokonali, ze zjazdami na linie, Zygmunt Klemensiewicz i Roman Kordys. W lipcu roku 1906 powtórzyli oni swój wyczyn rozpoczynając grań na Mylnej Przełęczy, a kończąc na wierzchołku Kościelca.

Podejście

Z przełęczy Karb na Mylną Przełęcz

Podążamy taternicką ścieżką wzdłuż zachodniej ściany Kościelca, przekraczamy żleb opadający z Kościelcowej Przełęczy, następnie dalej na południe trawersując zachodnie zbocza Zadniego Kościelca. W pewnym momencie perć skręca w lewo. Trzymając się blisko ściany wyszukujemy wśród traw i kamieni zanikającej, miejscami kopczykowanej, ścieżynki prowadzącej w górę ku Mylnej Przełęczy.

* Dla lubiących się zagapić i podziwiać po drodze widoki. Wspomniana wyżej ścieżynka w pewnym momencie się rozgałęzia. Jeżeli skręcicie nieopatrznie w prawo doprowadzi was nad Zadni Staw Gąsienicowy i dalej do szlaku na Świnicą Przełęcz … Wiódł tędy przed laty zielono znakowany szlak. 

Ze wschodu przez Płytę Lerskiego na Mylną Przełęcz

Podejście od strony ścieżki wiodącej na Zawrat. Droga WHP 85, Kiełkowski 141. Droga efektowna i eksponowana. Pomimo niskiej wyceny (II) wskazana asekuracja.

Z przełęczy Zawrat na Zawratową Turnię

Niewielu jest obecnie amatorów przechodzenia całej grani począwszy od Zawratowej, mimo wszystko uwzględniam również ten wariant. Wejście na Zawratową Turnię jest łatwe i intuicyjne. Z Zawratu pniemy się w górę północno zachodnim dość stromym trawiasto skalistym zboczem aż dotrzemy na wierzchołek Zawratowej Turni. Po drodze napotkamy kopczyki ułatwiające orientację.

Opis przejścia Grani Kościelców

Granią z Mylnej Przełęczy na Kościelec

* Jeżeli zdecydujemy się rozpocząć grań na Zawratowej Turni mamy do pokonania dość długi odcinek I grani opadającej do Mylnej Przełęczy. Radzę trzymać się ostrza grani i zachować ostrożność gdyż może się ona okazać krucha.

Grań rozpoczyna się na Mylnej Przełęczy. Z północnego siodełka przełęczy w górę na Mylną Strażnicę (0+) pod 25 metrowy uskok Mylnej Turni. Stromą granią do góry na wygodny stopień po czym w lewo kilka metrów spękaną ścianką a następnie w górę pomiędzy „uszami” Mylnej Turni (II) na jej wierzchołek.

* Uwaga natury praktycznej dla pokonujących grań z asekuracją i dysponujących liną o długości 60 metrów. Przed rozpoczęciem wspinaczki na Uszatą Turnię podchodzimy z północnego siodełka Mylnej Przełęczy kilka metrów w górę w stronę Mylnej Strażnicy, dla bezpieczeństwa zakładamy stanowisko, i dopiero wtedy zaczynamy asekurować partnera. Jeśli tego nie uczynimy zabraknie nam kilku metrów liny i zmuszeni będziemy do założenia stanowiska pośredniego.

Schodzimy z Mylnej Turni i trawersując zachodnią stroną grani (I) dochodzimy do kolejnego uskoku. Z tego miejsca wspinamy się granią wprost na wierzchołek Mylnej Kopy (II). Z turnicy schodzimy na przełączkę zwaną Wyżnimi Mylnymi Wrótkami. Przed nami najtrudniejsze technicznie miejsce całej grani. Jest to stromy uskok (III) wprowadzający nas na południowy wierzchołek Zadniego Kościelca. Możliwe jest (II) obejście wspomnianych trudności. Asekuracja jest w tym miejscu doskonała, a sam uskok nie jest zbyt wysoki więc nie ma się czego obawiać.

Z Zadniego Kościelca granią ku północy aż do stromego kilkumetrowego uskoku. Można stąd zjechać bądź zejść (II), ewentualnie obejść to miejsce z lewej strony (I). Następnie nasze kroki kierujemy na Kościelcową Basztę. Stąd łatwym terenem na Kościelcową Przełęcz. 

Przed nami najbardziej efektowna część grani. Wspinaczka południowa granią Kościelca (II). Grań jest stroma i eksponowana. Końcowy fragment nie przedstawia większych trudności (I) i wprowadza nas na wierzchołek Kościelca.

Szczegółowy opis Grani Kościelców, wraz z jej różnymi wariantami, znajdziecie w przewodnikach taternickich Paryskiego i Kiełkowskiego. Są to drogi WHP 106 i Kiełkowski 186.

Topografia Grani Kościelców

Obiekty na Grani Kościelców

• Zawratowa Turnia (2247)
• Mylna Przełęcz (2096)
• Mylna Strażnica
• Niżnie Mylne Wrótka
• Mylna Turnia [Uszata Turnia, Szafa]
• Pośrednie Mylne Wrótka
• Mylna Kopa (2159)
• Wyżnie Mylne Wrótka
• Zadni Kościelec (2162)
• Kościelcowe Wrótka
• Kościelcowa Baszta
• Kościelcowa Przełęcz (2110)
• Kościelec (2155)
• Czuba nad Karbem (1856)
• Karb (1853)
• Mały Kościelec (1866)

Schemat Grani Kościelców

Zejście

Ze szczytu Kościelca schodzimy szlakiem na przełęcz Karb. Stąd na Halę Gąsienicową przez „pojezierze” bądź Czarny Staw Gąsienicowy.

Ze szczytu możemy również zjechać Drogą Gnojka. Po drodze czeka nas jedna przesiadka, do dyspozycji mamy gotowe stanowisko pośrednie.

Jeżeli zdecydowaliśmy się robić grań w kierunku z północy na południe i jakimś cudem dotarliśmy aż na Zawratową Turnię to na przełęcz Zawrat dostaniemy się bez większych trudności schodząc jej południowo-wschodnim zboczem.

Ciekawostki

Na Grani Kościelców zginął latem 1962 roku Jan Długosz, legenda polskiego taternictwa.

Opracował Łukasz Pałczyński
chajrefont@gmail.com