Hruby Wierch

Hruby Wierch (Hrubý vrch). Wybitne wzniesienie w słowackich Tatrach Wysokich o wysokości 2429 metrów. Szczyt zwornikowy dla trzech grani. Potężny masyw Hrubego Wierchu wznosi się nad Doliną Hlińską, Młynicką oraz Niewcyrką.

Informacje

Hruby Wierch położony jest w bocznej grani Tatr Wysokich ciągnącej się od Cubryny po Krywań. Jak już wcześniej wspomniano Hruby jest szczytem zwornikowym. Od wierzchołka Hrubego Wierchu odchodzą trzy granie. Na północny-zachód rozciąga się potężny mur skalny zwany Granią Hrubego. Na wschód odgałęzia się grań wiodąca na Szczyrbski Szczyt zwana Szczyrbską Granią. Na południe wiedzie krótka grań prowadząca na Furkot.

Nazwa Hruby Wierch wywodzi się z języka słowackiego i znaczy tyle co Gruby Wierch. Nazewnictwo rozciąga się na cały masyw Hrubego (Hrubé ) nawiązując tym samym do jego monumentalnej, masywnej sylwetki.

Hruby Wierch oferuje wspinaczom trzy ściany. Z taternickiego punktu widzenia istotna jest zwłaszcza 400 metrowa północna ściana Hrubego Wierchu. Opada ona do wielkiego piarżystego tarasu zwanego Wielkim Ogrodem. Tutaj mają swój początek drogi wspinaczkowe prowadzące północną ścianą. Dwie pozostałe ściany, zachodnia i południowo-wschodnia, przeznaczone są raczej dla koneserów i idę o zakład że nikogo tam nigdy nie uświadczycie.

Furkot, Hruby Wierch i Młynicka Turnia. Widok ze Szczyrbskiego Szczytu.
Furkot, Hruby Wierch i Młynicka Turnia. Widok ze Szczyrbskiego Szczytu.

Historia

Z uwagi na fakt, że Hruby Wierch jest dość łatwo dostępnym szczytem nie sposób stwierdzić kto jako pierwszy zameldował się latem na jego wierzchołku. Pierwszego udokumentowanego zimowego wejścia na Hruby Wierch dokonali Gyula Hefty, Tibold Kregczy, Endre Maurer oraz Lajos Rokfalusy w styczniu 1912 roku.

Podejście

Pod północną ścianę Hrubego Wierchu

Od szlaku biegnącego Doliną Hlińską odbijamy na wysokości około 1800 metrów i po trawach i piargach kierujemy się do podnóża skał północnej grzędy Kolistej Turni. Następnie trawersujemy w prawo aż dotrzemy do wielkiego piarżyska leżącego u stóp północnej ściany Hrubego Wierchu. Jest to wspomniany wcześniej Wielki Ogród. Drogi WHP 686A i WC 14/D4.

Pod zachodnią ścianę Hrubego Wierchu

Wędrówkę rozpoczynamy w Trzech Studniczkach. Idziemy szlakiem prowadzącym Doliną Koprową. Miejsce w którym opuszczamy znakowaną perć położone jest na wysokości około 1200 metrów. Ścieżkę prowadzącą do Niewcyrki, konkretnie na najniższe jej piętro Niedzwiedzią Rówień, bardzo łatwo przeoczyć. Wypatrujcie drogowskazu z napisem Kmeťov vodopád. Zejście jest pięć minut drogi za wspomnianą tabliczką. Naszym celem jest Teriańska Rówień. Jest to najwyższe piętro doliny Niewcyrki. Droga WC 14/D7. PS. Powodzenia! Jak traficie chylę czoła i stawiam browar!

Na pocieszenie dodam, że istnieje łatwiejszy wariant. W tym celu musimy dostać się wpierw na Furkot. Opiszę jeden z kilku wariantów. Podążamy szlakiem prowadzącym Doliną Młynicką. W pobliżu Capiego Stawu szlak skręca na zachód i pnie się na Bystrą Ławkę. Opuszczamy go i odbijamy w prawo wyraźną percią, starym wariantem owego szlaku, prowadzącą na Bystry Przechód. Z przełęczy bez trudności na wierzchołek Furkotu. Dalej północą granią na Hruby Przechód. Stąd żlebem schodzimy do podnóża zachodniej ściany (0+). Żleb nieuczęszczany, uwaga na zaklinowane bloki skalne.

Pod południowo-wschodnią ścianę Hrubego Wierchu

Podążamy szlakiem prowadzącym Doliną Młynicką. W pobliżu Capiego Stawu szlak skręca na zachód i pnie się na Bystrą Ławkę. Opuszczamy go i odbijamy w prawo w pobliże żlebu prowadzącego na Hruby Przechód. Na prawo od owego żlebu rozciąga się południowo-wschodnia ściana Hrubego Wierchu.

Północna ściana Hrubego Wierchu. Poniżej Wielki Ogród i Hruba Bula.
Północna ściana Hrubego Wierchu. Poniżej Wielki Ogród i Hruba Bula.

Drogi Taternickie na Hrubym Wierchu

  • Północna ściana
    • Droga Komarnickich (prawą częścią północnej ściany) III; WHP 685, WC 14/56
    • Przez dolną Ostrogę IV; WC 14/57
    • Droga Preyznera i Wojtasiewicza V+; WC 14/58
    • Lewą częścią północnej ściany V+; WC 14/59
    • Droga Psotki i Zibrina V; WC 14/60 
  • Zachodnia ściana
    • Środkową częścią zachodniej ściany IV; WHP 680, WC 14/54
    • Prawą częścią zachodniej ściany V; WC 14/53
  • Południowo-wschodnia ściana 
    • Środkową częścią południowo-wschodniej ściany IV; WC 14/48

Zajście

Z Hrubego Wierch przez Furkot do Szczyrbskiego Plesa

Z Hrubego Wierchu południową granią, bez większych trudności (0+), na wierzchołek Furkotu. Następnie południowo-wschodnią granią podążamy ku Furkotnej Przełęczy. Stąd wyraźną percią schodzimy w kierunku szlaku wiodącego Doliną Furkotną do Szczyrbskiego Plesa.

Z Furkotu możemy również łatwo przedostać się do Doliny Młynickiej. W tym celu udajemy się  południowo-wschodnią granią na Bystrych Przechód skąd starą percią schodzimy do szlaku prowadzącego na Bystrą Ławkę. Szlakiem do Doliny Młynickiej, a następnie do Szczyrbskiego Plesa.

Ciekawostki

Wysunięty na północ cypel kotła Wielkiego Ogrodu zwie się Hrubą Bulą. Opada z niej imponująca pionowa ściana o wysokości około 200 metrów. Niestety nie udało mi się ustalić czy ktoś kiedyś wytyczył na tej ścianie drogi wspinaczkowe.

Opracował Łukasz Pałczyński
chajrefont@gmail.com